Ani Örenyeri, 4500 metre uzunluğunda ve 8 metre yüksekliğindeki surlardan meydana gelen bir yapı olup, Kars’ın en önemli tarihi kalıntılarından biridir. Uzun surlardan meydana gelen örenyeri, dörtgen ve daire şeklindeki çok sayıda burçlarla güçlendirilmiştir. Orta çağda, çok sayıda medeniyetlerin yerleşim yeri olan tarihi şehir, yüzyıllar boyunca insanlar tarafından mesken olarak kullanılmıştır. Bunun nedeni, savunmaya ve yerleşime çok elverişli bir coğrafyada bulunması ve su kaynaklarına yakın olmasıdır. Şehrin su gereksinimi, debisi yüksek olan Arpaçay tarafından karşılanmıştır.

Orta çağ zamanında en önemli ticaret yolu olan İpek Yolu’nun Kafkasya’dan Anadolu topraklarına ilk giriş yeri olan şehir, bu dönemde Kuzey Anadolu topraklarının ekonomik, politik ve kültürel merkezi haline gelmiştir. Bundan dolayı Ani, Orta çağ döneminin en önemli şehirlerinden birisidir. Bünyesinde birçok kültürü barındıran Ani’de, tarih boyunca dini ve sivil mimarinin en güzel örneklerini görmek mümkündür. Türkler, Ermeniler ve Gürcülerin beraberce barış içinde yaşadığı şehirde, kilise, cami ve Zerdüşt tapınağına rastlamak mümkündür. Bu durumu günümüz toplumlarıyla kıyaslayacak olursak, Ani’de yaşayan halk için daha barışçıl ve tahammüllü yorumlarının yapılmasına yol açar. Günümüzde turistlerin Kars’ta gözde yerlerinden olan ve hem yaz sezonunda hem de kış sezonunda ziyaretçi akımına uğrayan Ani tüm yapılarıyla göz dolduran güzelliklere ve tarihi bir dokuya sahip iken yine günümüzde Ani Antik Kenti yapıları vatandaşlar tarafından tahrip ediliyor.

Yapıların üzerlerine kazınarak isimler yazılıyor. Yine bu tarihi yapıların sprey boyalarla boyanıyor. Gelen turist akımları bu manzara karşısında şaşırdıkları ve bu denli özel yapıların UNESCO tarafından koruma altına alınmasına rağmen nasıl bu kadar başı boş bırakıldıkları merak konusu haline geldi. Bu konu doğrultusunda yapılan eleştirilere kulak verilmeli ve yetkililerin bu duruma bir el atması bekleniliyor.