Son zamanların en popüler şehri Kars... Özellikle Doğu Ekspresi ile seyahatin tekrar gündeme gelmesiyle birlikte Kars’ın turizminde tam anlamıyla bir patlama yaşanıyor. Yalnız size Kars’ın güzelliklerinden ziyade nefis lezzetlerinden bahsedeceğim… İşte size Kars’ın parmak ısırtan lezzetleri…
Kış aylarının en uğrak noktası Kars… Bu zamanlarda Doğu Ekspresi full kapasite çalışıyor. Bilet bulunmuyor. Hatta Kars otellerinde yer bulmak imkansız. Şimdi bir de sömestr tatili de gelince sanırım bir Kars çılgınlığı yaşanacak… Biz de sekiz arkadaş geçtiğimiz hafta sonu Kars’a gittik.
Doğu Ekspresi ile seyahat ettik, Ani Harabelerini gezdik, Çıldır Gölü’nde buz üzerinde yürüdük. Ayrıca Kars’a özgü nefis yemekler de tattık. Azeri, İran, Rus mutfaklarının etkilerinin görüldüğü Kars mutfağında hamur işi, yoğurt, bakliyat ön planda. Peki Kars’a giderseniz neler tadabilirsiniz? Merak edenler için işte Kars Mutfağına ait lezzetler…
Hangel: Hangel için bir matı çeşidi denilebilir. İnce açılıp kesilip haşlanmış hamur üzerine sarımsaklı yoğurt ve kavrulmuş soğan ile servis ediliyor. Hemen hemen her restoranın menüsünde Hangel’e rastlamak mümkün.
Kars Kazı: Kars’a gidip de kaz yemeden dönmek olmaz. Özellikle de bu aylar kaz mevsimi. Kaz servisi yapan yerel mutfaklara sahip restoranlar bulunuyor şehirde. Farklı pişirilme şekilleri olsa da genellikle kaz suyuyla pişmiş bulgur pilavı üzerinde servis ediliyor. Grupta kaz ile ilgili fikir ayrılıkları vardı. Kimimiz sevdi kimimiz ise kuru ve yavan buldu. Bana göre Pushkin adlı restoranda yediğim lezzetliydi. Porsiyonu 60 TL yani biraz pahalı gelebilir ama gitmişken mutlaka denenmeli.
Haşıl: Restoranlarda sipariş üzerine yapılan bir yemek. Kırık buğday haşlanıyor ve üzerine sarımsaklı yoğurt ve tereyağı dökülerek servis ediliyor. Şehir Kulübü adlı restoranda denedim. Semra hanımın hazırladığı haşıl çok lezzetliydi, mutlaka denemelisiniz.
Piti: Çok beğendiğim bir diğer yemek Piti’ydi. İran mutfağından gelen Piti’nin servis edilişi çok enteresan. Cezvemsi bir kapta kuzu incik nohut, bulgur ve zerdeçal ile pişiriliyor. Sonra bir tabağın içine lavaş ekmeği elle ufak ufak parçalara ayrılıp konuluyor. Üzerine yemeğin suyu dökülüyor. İlk olarak bu kısım yeniliyor. Sonrasında cezvedeki kalan nohut, bulgur ve kuzu eti tabağa boşaltılıp bir aletle birlikte birbirine ezilerek karıştırılıyor. Çok ama çok lezzetli! Sini Ev Yemeklerinde denemenizi tavsiye ederim.
Döner: Döner Kars'a özgü bir lezzet denemez ama Kars'ta çok lezzetlisini yediğim için bu listeye eklemek istedim. Tadım Döner'in döneri yediğim en lezzetli dönerlerden biri diyebilirim. Yaprak dönerle pek aram yok o yüzden mekanın yeşil biberli, yağlı ve küçük parçalı döneri tam bana göreydi.
Taş Köfte: Bu köftenin ilginç olan yanı içinde erik olması. Yerken kesinlikle eriklerin çekirdeğine dikkat etmek gerekiyor. Muhtemelen taş denilmesinin sebebi de yerken taş gibi çekirdeklerin ağzınıza gelmesi olabilir.
Evelik Otu Çorbası: Evelik otu Anadolu’da yemeklerde sıkça kullanılan bir ot. Kars’ta da en çok çorba olarak tüketiliyor. Farklı versiyonları var. İçine bulgur da ekleniyor.
Cici Pilav: İran etkisi bu pilavla bir kez daha karşımıza çıkıyor. İranlıların çilavları gibi basmati princi ile yapılan ve kuru meyvelerle lezzetlendirilien tatlı tuzlu bir yemek cici pilav. Hanımeli Restoranda yediğim cici pilavı beğendim.
Umaç Helvası: Kars’ta genellikle yemeklerin ardından bu helva servis ediliyor. Un helvasına benziyor ama yapım aşamasında süt de kullanılıyor. Benim gibi un helvası sevenler bayılacaktır!
Sarı Sazan Balığı: Çıldır Gölü’ne giderseniz burada tutulan sarı sazan balığından yiyebilirsiniz. Ben tatlı su balıklarına hiç ısınamıyorum ama adet yerini bulsun diye tabiki yedim. Zaten çevrede başka da alternatif yok. Atalay’ın yeri Çıldır’da en tercih edileni.
Kars Gravyeri: Evet Kars’ın ünü dünyaya yayılmış olan peyniri Gravyer. Ortaya çıkış hikayesi oldukça ilginç. Kısaca bahsetmek gerekirse Bir İsviçreli atlı tramvay seferi sırasında Kars’ta mola verdiğinde burayı İsviçre dağlarına benzetiyor ve burada peynir üretmeye karar veriyor. Gravyer böyle ortaya çıkıyor. Boğatepe köyü’ne gidip Kars gravyeri ve diğer peynir çeşitlerinden mutlaka denemelisiniz. Burada bir peynir müzesi bile bulunuyor. Köy evlerinde kahvaltı yapabiliyorsunuz. Mandırada peynir üretimini izleyip, dilediğiniz peyniri alabiliyorsunuz. Çağdaş Koçulu’nun köy evinde kahvaltıyı tavsiye ederim.