Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı’nın (TANAP) geçtiği Erzurum, Kars ve Ardahan illerinde, okullarda, özel kurumların eğitim birimlerinde, engelli merkezlerinde, camilerde, köy evlerinde, muhtarlıklarda, kıraathanelerde, üniversitelerde ve gezici öğretim birimi çadırında, toplamda 23 bin 714 kişiye eğitimler verildi. Erzurum, Kars ve Ardahan’da 18 kooperatife teknik destek ve mentorluk verildi. TANAP SEIP tarafından finanse edilen Habitat Derneği tarafından yürütülen Habitat Sosyo - Ekonomik Kalkınma Programı’nın kapanış lansmanı, 6 Şubat Çarşamba günü Erzurum’da yapıldı.
TANAP Sosyal ve Çevresel Yatırım Programları (SEIP) tarafından finanse edilen, Habitat Sosyo - Ekonomik Kalkınma Programı Habitat Derneği tarafından yürütülmüştür. TANAP’ın geçtiği Erzurum, Kars ve Ardahan’da, sosyal ve ekonomik kalkınmanın desteklenmesi hedefiyle eğitim, kooperatifleşme, ekonomik büyüme ve yerel kalkınma programı üzerine 4 ana bileşenden oluşan program kapsamında gerçekleştirilen faaliyetler yaklaşık 90 köy, kasaba ve mahallede yürütülmüştür. Eğitim Programı kapsamında, karavanın ulaştığı her yerde, sokaklarda, okullarda, çeşitli kurslarda, çay ocakları ve köylerin misafirhaneleri gibi yerlerde sosyal, finansal ve teknoloji becerilerinin geliştirilmesine yönelik 23 bin 714 kişiye eğitimler verildi. Kooperatifleşme Programı ile mentorluk ve teknik desteklerle bölgede faaliyette olan toplam 18 kooperatifin konumlarının güçlendirilmesi ve ekonomik olarak kalkınmasına destek verildi. Ekonomik Büyüme Programı çerçevesinde il ekonomisinde öne çıkan sektörler tespit edilerek, bölgede yer alan üniversiteler, kalkınma ajansları ile ticaret ve sanayi odaları temsilcileriyle iş birlikleri gerçekleştirilmiştir. Her üç ilde de öne çıkan hedef sektörlerden biri olan peynir imalatı üzerine analiz aşaması yapılarak peynir kümelenmesi çalışmaları hazırlanmıştır. Çalışmalar sonucunda küresel değerler zincirleri ile entegrasyon stratejileri ele alınarak 3 rapor yayınlandı.
Yerel Kalkınma Programı kapsamında hazırlanan TANAP güzergâhı pazar araştırması raporu çıktıları sunularak yerel tartışma toplantıları gerçekleştirildi. Bu doğrultuda öne çıkan alt bölgelerdeki yeni sektörlerin gelişimini hızlandırıcı strateji ve eylem planı olarak 4 rapor yayınlandı. Projenin kapanış lansmanı 6 Şubat Çarşamba günü Erzurum’da Palan Otel’de program ortağı kurumlarının yöneticileri, yerel idari sorumluları, program gönüllüleri ve kooperatif yöneticilerinin katılımı ile gerçekleştirildi.
Programın açılış konuşmasında Habitat Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır şöyle konuştu:
“Habitat Sosyo-Ekonomik Kalkınma Programı’mız sona eriyor. Fakat biz Habitat Derneği olarak farklı destek programlarımız ile bu bölgeye katkı sunmaya devam edeceğiz. Bu proje bizim için çok önemli bir deneyim oldu. Çünkü teknoloji alanında çalışan ve girişimciliği destekleyen bir kurum olarak, kırsal kalkınma ve istihdamın yeni örgütlenme alanı olan kooperatifleri desteklemek bizim için çok önemliydi. HASEKAP, bu deneyimi bütün ülkeye yaygınlaştırmak için çok önemli bir pilot çalışma oldu. Finansal destekler olmadan güzel örneklemeler ortaya çıkarmak mümkün değil. Projeye başlarken 13 bin 500 hedefi ile yola çıktık. Fakat projemiz kapsamında 7.373 bini kadın, 8.768’i çocuk, 975’i engelli, 6.598’i erkek ve 4.561 kişisi kırsalda olmak üzere toplam 23 bin 714 kişiye ulaştık. Bu kırsal kesimde yaşayan çocukları teknoloji ile buluşturduk. Geleceğimiz olan çocuklarımızın yaşamlarını ileriki dönemde teknoloji ile uyumlu hale gelmesine yolunda katkıda bulunduk. Geleceğin istihdamında en büyük rolün kooperatifçilik olduğunu düşünüyorum. Kooperatiflerimizin kapasitesini geliştirip sürdürülebilir bir model olmaları için çalışmalar gerçekleştirdik. Bu noktada kooperatiflerin ayakta kalabilmesi için yerel yönetimlerin de ciddi desteklerine ihtiyaçları var. Önümüzdeki dönem umuyorum ki yerel yönetimler ile kooperatifler arasında işbirliklerini geliştirip geniş pazar alanlarına ulaşabilirler. Tabi ki bu projenin başarılı olmasında en büyük destekçilerimizden biri de gönüllülerimizdi. Bütün bu süreçte bize verdikleri desteklerden dolayı herkese çok teşekkür ederim.
TANAP Direktörü Fatih Erdem de şunları ifade etti:
“TANAP olarak başladığımız işi bitirme gururunu yaşıyoruz. Biz çok başarılı bir enerji şirketi olarak anılmak istemiyoruz. Çünkü biz aynı zamanda insana, çevreye, sosyal değerlere, kültürel değerlere ve geçtiği yörelerdeki paydaşlarımızı ve insanımızın hak ve hukununa saygı gösteren ve değer veren bir firma olarak ta anılmak istiyoruz. Bu bizim için süren projeyi zamanında bitirmekten daha da önemli. Bugün bizi bir araya getiren Habitat Derneği ve SEİP. Bizler gerçekten sektörde örneği az bulunan bir bütçe ile ve proje sayısı ile SEİP programını yürütüyoruz. Bugün Türközü’nden İpsala’ya kadar yaklaşık 20 ilde bizim bin civarında projemiz var. Sadece Erzurum’da belki başka bölgelerinden ayırdığımız bütçe yaklaşık 30 milyon TL. Bu çok önemli bir taahhüttür. Bu da Erzurum’a ve yöreye verdiğimiz önemi gösteriyor. İleride de benzer çalışmalarımıza devam edeceğiz. Bugün bizi bir araya getiren Habitat Derneği, yörede yaptığı çalışmalar çok kıymetli. Habitat, işini bilen, sektörde tanınan, iş sahiplenen bir kuruluş. Kodlama ve teknolojik alanlarda çok güzel çalışmaları olan bir kurum. Bu projemiz kapsamında ulaştığımız 24 bin kişi çok ciddi bir performans. Aynı zamanda kooperatiflerle yapılan çalışmalar çok değerli. Eğitim konusu bizim en önemli önceliklerimizden birisi. Yerel yönetimlerin ve yörede söz hakkı olan herkesin bu işi sahiplenmesi ve daha da ileriye götürmesi diliyorum.”
Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen ise şöyle konuştu:
“TANAP tarafından finanse edilen ve gençleri sürdürülebilir kalkınma da etkin rol oynamasını hedefleyen Habitat Derneği tarafından yürütülen HASEKAP kapsamında mahalle ve diğer yerleşim yerlerinde sosyal ve ekonomik kalkınmanın desteklenmesini sağlayarak beşeri sermayenin geliştirilmesi esas alınmıştır.
Sosyal ve finansal eğitim, teknolojik ve girişimciliğin geliştirilmesinde sağladığı katkı çok önemli. Yeni iş fikirlerini destekleyecek ve bölge halkının var olan ürünlerinin satış pazarına sunacak ve bu pazarı genişletecek kooperatifleşme programı ile bölge sahiplerine sorun ve ihtiyaçlara yönelik çözümlerin geliştirme ve uygulama fırsatı sağlayan ve benzeri kalkınma projelerinin özellikle ilimizde uygulanmasından memnuniyet duyuyoruz. Doğu Anadolu İç Anadolu ve Güney Doğu Anadolu bölgelerimiz geliştirilmeye, dönüştürülemeye ihtiyaç duyulan bölgelerimizden. Bizler bu bölgenin imkânlarını yeniden değerlendirerek, bölgeyi nasıl kalkındırabilir gayreti içinde olmamız gerekiyor. Bugün sadece devletler değil, şehirlerde birbiri ile yarış halinde. Bugün ne kadar değerli ürününüz olursa olsun, eğer satabileceğiniz pazar alanınız yoksa hiçbir değeri yok. Bölgemizde turizmi, hayvancılığı ve organik tarımı daha da geliştirmek istiyoruz. Tarım Bakanlığı ile birlikte bu konuda iş birliği içindeyiz. Erzurum’u yazılım konusunda geliştirmek için çalışmalar yapıyoruz ve bu çalışmalarımızı daha da ilerleteceğiz. Teknolojik gelişmelere ayak uydurmamız gerekiyor. Kalkınma yerelden başlar. Ülkede alınan kararlar yerelde uygulanmazsa alınan kararlar iyi sonuçlar vermez. Bu nedenle bu iki kuruluşumuzu da tebrik ediyorum.”dedi.
Haber Suat İncedere