Tacettin DURMUŞ
Beşkonak yazısında, Azerbaycan devletinin tarihinde büyük önem arz eden, O’nun gelecek kaderine yön veren önemli günlerden birinin de ‘15 Haziran’ tarihi olduğuna dikkat çekti.
Bu tarihin bağımsız Azerbaycan için yeni bir dönemin başlangıcı ve Milli Kurtuluş Günü olduğunu da hatırlatan Azerbaycan Diller Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Merkezi Müdürü Dr. Aynur Babaşova Beşkonak, şu ifadeleri kullandı:
“Bu tarihi günün mimarı, ömrünü halkına hizmete adayan büyük tarihi şahsiyet Haydar Aliyev’dir.
1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan Cumhuriyeti, ilk yıllarda büyük siyasal, ekonomik ve toplumsal zorluklara maruz kalmıştır. Özellikle Ermenistan tarafından başlatılan Dağlık Karabağ savaşı, Azerbaycan topraklarının Ermenistan silahlı güçleri tarafından sürekli işgal edilmesi Azerbaycan devletinin gücünü yitirmesine neden olmuştur.
1993 yılının Haziran ayında doruk noktaya ulaşan kaos ve anarşi yurdun her yerini sarmış hatta iç savaş derecesine yükselmiştir. Ülkedeki tüm bu zorlu süreç hem hükumeti, hem halkı yeni arayışlara sevk etmiştir.
Gittikçe gerginleşen siyasi durum ve iç savaş tehlikesinin ortaya çıkması üzerine o dönemde Nahçivan Özerk Cumhuriyeti yönetiminde bulunan Haydar Aliyev, Nahçivan’dan Bakü’ye davet edilmişdir. 1993 yılının 9 Haziran’ında Ulu Önder Haydar Aliyev, iktidarın çağrılarını ve halkın yoğun isteğinı karşılıksız bırakmayarak Nahçivan’dan Bakü’ye gelerek halkın kurtuluş misyonunu üstlenmiş, Azerbaycan halkının tarihinde çok önemli sayfa açmıştır.
Gelişmeleri takiben yoğun ısrar ve talep sonucunda Haydar Aliyev 15 Haziran 1993'te Azerbaycan Parlamentosuna başkan seçilmiş, kısa süre içerisinde ülkede devam etmekte olan kaos ortamını kontrolü altına almayı başarmış, derin siyasi tecrübesi sayesinde Azerbaycan’ı olası iç savaştan başarı ile çıkarmıştır. Böylece Umummili Lider Haydar Aliyev, büyük risklerle yüz yüze kalan halkın kurtuluş simgesi olmuştur. Azerbaycan’ın kaderinin değiştiği bu tarih, Azerbaycan halkının hafızasına Milli Kurtuluş Günü olarak yerleşmiştir.
15 Haziran 1997 tarihinde ilanı yapılan Milli Kurtuluş Günü 1998 yılında anayasaya dâhil edilmiş ve her yıl kutlanmaya başlamıştır. Millî Kurtuluş Günü Azerbaycan'nın 1991'de ilan ettiği tam bağımsızlık gününü temsil etmekte ve ilk yasalaşan hali ile anayasada muhafaza edilmektedir.
Bu tarihi gün, Azerbaycan’ı kriz ve kaosa, iç savaşa sürüklemek isteyen dahili ve harici düşmanlara karşı zafer çalındığı bir gündür.
Haydar Aliyev’in derin siyasi tecrübesi ve istikrarlı lider duruşu sayesinde Azerbaycan uzun yıllar süren zorlu süreçten çıkarak, iç savaştan ve parçalanma tehlikesinden kurtularak güçlü bir devlete dönüşmüştür.
Bugün Azerbaycan, birçok büyük küresel projede yer alan ve bağımsız bir dış ve iç politikaya sahip, uluslararası seviyede söz sahibi olan bir ülkedir. Bu günlerin mimarı olan Umummili Lider Haydar Aliyev’i saygıyla yad ediyor, rahmetle anıyoruz.
Bu özel günün Azerbaycan devleti için ebediyen kutlu olmasını diliyoruz.