Kars’ta birçok derde deva antioksidan deposu (Hardal)
Türkiye’de ‘Kaşar’ denilince ilk olarak akla gelen il olan Kars’ta, büyük ve küçükbaş hayvanların 650 çeşit bitki ve çiçeklerle kaplı mera, çayır ve dağlarında otladığı her bir bitki çeşidi, aynı zamanda her derde deva antioksidan özellikler taşıyor.
Tacettin DURMUŞ
Yeni neslin haberdar olmadığı Kars’ın mera ve çayırlarını oluşturan yemyeşil örtüyü kaplayan bitkilerin her biri birçok hastalığa iyi geliyor. Arıların da 650’yi aşkın farklı çiçekten bal yaptığı yörede bazıları endemik olan bitki çeşitleri sofaları süslediği gibi doğal ilaç olarak da kullanılıyor.
65 yıllık ömrünün büyük bölümünü Arpaçay’ın Bardaklı köyünde yaşayan Muhlis Kaya, Kars’ın her bir köyünde her derde deva olan bitki çeşitlerini anlatmakla bitiremiyor. Bu yönde çoğu rahmete kavuşmuş büyüklerinin izini sürdüğünü söyleyen Muhlis Kaya, Kars’ın merkeze bağlı Çalgavur köyünü Kars’a bağlayan yol kenarında pervasızca biten hardal bitkisini anlattı. Bu bitki çeşidinin sadece ana sapının soyularak yenilmesi durumunda başta ağız ve boğaz yarası olmak üzere mide ve bağırsaklar için bulunmaz bir deva olduğunu söyledi. Eski zamanlarda dede - babaların bu bitkiyi özenle tüketerek tedavide kullandıklarını belirterek, şifa kaynağı olduğunu dile getirdi. Tabi ki hiçbir kimsenin bilmediği ve tanımadığı bir bitkiyi de yememesi gerektiğinin de altını çizen Muhlis Kaya, Kars’ın bir çok bölgesinde olduğu gibi Çalgavur köyü ile çakmak köyü yolunun her iki yakasında bolca biten hardal bitkisinin bulunmaz bir nimet olduğunu söyledi. Tadının hoş bir acılık hissi verdiğini de söyleyen Kaya, Kars’ın bu özellikleri ile göç edip terk etmeye değil; yaşamaya değer bir şehir olduğuna dikkat çekti.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.