Gazete Münevver’in Editörü Selda Manduz’a röportaj veren CHP Kars Belediye Başkan Adayı Dindar, Kars halkının kendisine görev vermesi durumunda şehrin tarihi mirasını yeniden gün yüzüne çıkaracaklarını söyledi.

Manduz’a verdiği röportajda şehir merkezine yaklaşık 3 km uzaklıkta bulunan Karadağ Mahallesi'nde, yıllardır biriken çöp dağlarının halk sağlığını ve tarihi dokuyu tehdit ettiğinin de altını çizen Dündar Gültekin şunları söyledi:

“Yoğun bir şekilde hayvancılık yapılan mahallede kanalizasyon ve doğalgaz altyapısı bulunmadığı için çöpler, mahallenin dört bir yanına yayılmış durumda. Çöp dağları, mahalle halkının yanı sıra hayvan barınağındaki köpekler ve tarım arazilerinde çalışanlar için de tehlike oluşturuyor.

İnsan Hakları Derneği (İHD), CHP ve HDP milletvekilleri, mahallenin çöp sorununu defalarca gündeme taşıdı. Ancak, sorunun çözümü için herhangi bir adım atılmadığı belirtiliyor.
Hayvan barınağındaki köpekler, mahalledeki çöp dağlarında besleniyor. Başıboş sokak köpekleri nedeniyle mahalle halkı, güvenlik kaygısı yaşıyor.
Kars'ın et ve süt ihtiyacının bir kısmını karşılayan mahalle halkı, çöp sorununun çözülmesi için yetkililerden yardım istiyor.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Kars Şubesi, çöp sorununu raporlaştırdı. CHP ve HDP milletvekilleri, sorunu Meclis gündemine taşıdı.
Çöp dağları, mahallenin yolunu bile kapatmış durumda. Mahalle, aynı zamanda tarihi sit alanı içerinde yer alıyor.
CHP Kars Belediye Başkan Adayı Dindar Gültekin, Karadağ Mahallesi'nde yıllardır süregelen bir çevre dramı yaşandığını ve katı atık tesisi ile ilgili sürece oldukça hakim olduğunu ifade etti.

Mahalle sakinlerinin kentin olanaklarından yeterince faydalanmadığının altını çizen Gültekin, sağlıklı koşullarda yaşamanın bütün çocukların ve insanların hakkı olduğunu söyledi.

Seçilmeleri durumunda en önemli önceliklerinin katı atık tesisi kurmak olduğunu ifade eden Gültekin, şunları söyledi:

"CHP Belediyesi olarak yapmak istediğimiz en önemli şeylerden bir tanesi de Katı Atık Düzenli Bertaraf Tesisidir. Karadağ Mahallesi'nde yaşanan çevre dramı uzun yıllardan beri Kars'ın kanayan yarasıdır. Bu sorunun çözümü için elimizden gelen her şeyi yapacağız.

CHP Kars Belediye Başkan Adayı Gültekin, Karadağ Mahallesi'nde yapılması planlanan katı atık tesisi hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Gültekin, tesisin hukuka uygun olmadığını ve bölgeye büyük zararlar vereceğini söyledi.

"Daha önce bu bölgede düzenli bertaraf tesisi yapılması için membran denilen sızdırmaz yüzey amaçlı bir uygulama yapıldı, fakat yarım kaldı. Bölgenin ikinci derece sit alanı olması nedeniyle Anıtlar Kurulu tarafından ilgili belediyeye dava açıldı ve mahkeme tarihi tabyaların kentin turizm destinasyonuna önemli katkılar sunabileceğine karar verdi. Bu kararla birlikte bölgede bir daha çöp dökülmemesi yönünde hüküm verildi.

Kars Belediyesi’nin Karadağ Mahallesi’ne çöp dökmesi hukuka aykırı bir durumdur. Ancak bu durumun kısa sürede başka bir tesise transferi olanaklı olmadığı için süreç hukuk kararına rağmen geç işlemektedir.

Çöp dökülen katı atık alanındaki zemin suları yeraltı su tabyalarına karışmaktadır. Bu durumun doğuracağı çevresel ve sağlık sorunları oldukça büyüktür. Bölgedeki tesisin sağlayacağı yararı tartışmaya bile gerek yok.

CHP ADAYI KÖKSAL, ÖZGÜR ÖZEL'İ YALANLADI: DİL SÜRÇMESİ DEĞİL
Seçilmemiz halinde bu hukuksuzluğu sonlandıracak ve Karadağ Mahallesi'ni bu çevre felaketinden kurtaracağız.

"YOKSULLUĞA VE SAĞLIK SORUNLARINA DİKKAT ÇEKTİ
CHP Kars Belediye Başkan Adayı Gültekin, Karadağ Mahallesi'nde kısa vadede sağlık sorunları yaşanacağına dair endişelerini dile getirdi.

Gültekin, vahşi depolamayla istiflenen çöplerin kamu kurumlarının makineleriyle taşınarak çöp alanlarının genişletildiğini söyledi.

Gültekin, "Daha fazla yükün taşınmasıyla birlikte çevresel etkenler, özellikle boğucu gaz olan metan gazı çıkışı, bölgede sağlık sorunlarına yol açabilir. Yoksul mahallelerde çöp tasnifi el ile yapılmakta ve bu durum çocuklar, kent sakinleri ve doğal fauna için büyük risk oluşturmaktadır. Dışkı yoluyla bulaşan tehlikeli parazitler de kentimizin en önemli sağlık sorunlarından biri haline gelmiştir" dedi.

“DÜNYANIN EN TEHLİKELİ SULARI ÇÖP SULARIDIR”
Çöplerden sızan sularla ilgili bilimsel bir çalışma yapılmadığına dikkat çeken Gültekin, “Dünyanın en tehlikeli suları çöp sularıdır. Hiçbir şekilde yer altında yapılması gereken bilimsel ölçütlere sığmayan, Kars’a ya da başka bir yere tedarik sağlayan temiz su alanlarına, su kaynaklarına ne şekilde etki ediyor bunların hiç birine bakılmaksızın yıllardan beri ilkesiz bir şekilde doğaya karşı bir ihanet yapılmaktadır” ifadelerini kullandı.

Karadağ Mahallesi’ndeki çevre kirliğinin Kars’a yakışmadığını ifade eden Gültekin, “Çağdaş kentlerin girişi o kentleri bir nevi kimliğidir. Karadağ Mahallesi’ndeki o hinterlant kent için çok zavallı bir görüntüdür.

Seçilmeleri durumunda ilgili kurumun yer belirlemesinin ardından Karadağ Mahallesi’ndeki çöplerin düzenli bir şekilde taşınacağını ifade eden Gültekin, mahallelinin de hak ettiği temiz çevre ve hijyen koşullarına erişeceğini söyledi.

Karadağ Mahallesi sakinlerine seslenen Gültekin, “Mahalledeki çöp yapılacak olacak tesise hızlı ve düzenli bir şekilde taşınacak. Mahallede çöp kalmayacak şekilde çalışacağız. Mahalledeki tarihi mirası yeniden gün yüzüne çıkaracağız” dedi.

Yapılması planlanan Katı Atık Bertaraf tesisi ile ilgili bilgi veren Gültekin’in açıklamaları şu şekilde:

Valilik Anıtlar Kurulu’nun Karadağ Mahallesi ilgili mahkeme kararını da dikkate alarak katı atık bertaraf tesisi için yer tespiti yaptı.

BELİRLENEN BÖLGE MAHKEME KARARINA TAKILDI
Kümbetli Köyü sınırları içerisinde zemin geçirgenliği açısından ideal olduğu söylenen bir alan çöp alanı olarak belirlenmişti. Yöre halkının itirazı üzerine konu mahkemeye taşındı ve ilk mahkeme köylü lehine karar verdi. Fakat üst mahkeme idareden yana karar verdi. Hukuki süreç halen devam ediyor.

Kümbetli'deki alan, kamulaştırma kolaylığı, enerji kaynaklarına yakınlık ve ulaşım maliyetlerini düşürme gibi nedenlerden dolayı uygun görülmüştü. Bölgede zemin sondajları ve ÇED etki değerlendirmesi tamamlanmıştı. 7 ilçe ve 1 beldeyi kapsayacak projede atık toplama alanları ve aktarma istasyonları ile entegre bir sistem kurulacaktı. Günlük 250 ton atık sızdırmaz çöp sahalarında işlenecek ve tesis 30-40 yıl boyunca hizmet verebilecek şekilde planlanmıştı.

KATI ATIK TESİSİ YAPIM SÜRECİ
Katı atık tesis ile ilgili iki tür yapıma ilişkin yöntem vardı; birincisi açık ihale, diğeri ise yap işlet devret. Yapımın öngörülen temel işlevi kompos gübre ve enerji boyutuydu. Çok nitelikli çöp yığınları olmadığı için enerji boyutuna ilişkin raporu bilmiyorum inceleyemedim henüz. Kompos gübre üzerinde durulmuştu.

Katı atık tesisi birkaç prosesten oluşur içerisinde; tıbbı atık, kimyasal atık, evsel atık ve nükleer atıkların toplam yapısından oluşan mekanik ayrıştırma üniteleri ile her birinin ayrı dallarda tasnif edilmesi ile endüstriye dönüşmesine olanak sağlar.

KATI ATIK TESİSİ İÇİN İDEAL YER; KENTTEN UZAK, KÖY YERLEŞKESİ DIŞINDA OLMALI

Katı atık tesislerinin yerleşim yerlerinden uzak olması hem çevresel hem de sosyal açıdan daha uygundur. Doğal örtüye, bitki ve hayvan çeşitliliğine (fauna) minimum etki yaratmak ve insan sağlığını korumak için tesislerin köylerden ve kentlerden uzakta konumlandırılması daha akıllıca bir yöntem olacaktır.

Hedefimiz doğaya en az zarar verecek şekilde, sızdırmaz zemin üzerine inşa edilmiş bir katı atık tesisi. Tesisin yapılacağı bölgede tarihi miras bulunmamasına, doğaya minimum etki yaratmasına ve ekonomik olmasına dikkat edilecek. Bunu gerçekleştirmek için kanyon şeklindeki bir arazinin sızdırmaz yapı malzemeleri ile kaplanması ve tesisinin işleyişine, ulaşıma ve lojistiğe uygun şekilde tasarlanması planlanıyor.

KARADAĞ VAHŞİ DEPOLAMA ÇÖP SAHASI
Kars Belediye Başkanlığı’nı kazanmamız halinde ilk ele alacağımız konu Karadağ vahşi depolama çöp sahası olacak. Yıllardır bölge halkı çöp içerisinde yaşamaktadır. Kentin girişinde çirkin bir görüntü oluşmakta ve rüzgarla çöpler kente geri taşınarak kirliliğe neden olmaktadır.

DOĞAYLA UYUMLU KENT
Doğayı korumak için onu fanus içinde tutmak yerine, bilinçli bir şekilde kullanacağız. Hedefimiz ilkel ve geri kalmış bir kent değil, doğayla uyumlu, modern ve gelişmiş bir Kars inşa etmek.

ÇÖP ALANI YER TESPİTİ
Çevre Bakanlığı tarafından ilimiz Kümbeti Köyü sınırları içerisinde belirlenen çöp alanı için mahkeme süreci devam ediyor. Köylüler, haklı olarak, tesisin kendi sınırları içerisinde olmasını istemiyor. Bölgenin zemin suları, içme suları, hayvansal sular, doğa ve tabiatın tesisten nasıl zarar göreceği konusunda endişeliler. Kümbeti Köyü önemli bir besi alanı ve endemik bitkilerin bulunduğu bir bölge. Katı atık tesisinin işletilmesinin doğuracağı sonuçlar hakkında bilgilendirilmedikleri için direnç gösteriyorlar.

SEÇİLMESİ DURUMUNDA CHP BELEDİYESİ NE YAPACAK?
Bizim temel öngörümüz, Kağızman, Sarıkamış, Selim, Digor, Susuz, Arpaçay ve merkezin çöplerinin ortak bir noktada buluşması. En doğru alan, bitki örtüsü anlamında niteliğini kaybetmiş, tarım arazisi olmayan ve kanyon şeklinde doğal bir yapıda olan raporu belirlenmiş çöp döküm alanıdır. Bu alan bölge halkını rahatlatır ve çevreye verilecek zarar minimize edilir.

Tesisin yargı kararı kesinleşirse, valilik tarafından yer belirleme işlemi tamamlanacaktır. Biz de bu süreci hızlandırmak için elimizden geleni yapacağız.”