Ani Ören Yeri’nin yaklaşık 25 kilometre güneybatısında bulunan ve Digor ilçe merkezine 5 kilometre mesafede olan 3 kaya çıkıntısı üzerine kurulu bulunan Beş Kiliselerden sadece günümüzde kalan Aziz Sarkis Kilisesi’de çobanların ve define arayanların mekanı haline gelmiş.
Kars’ın sayılı turisttik alanlarından biri olan ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği kilise kısa süre içerisinde önlem alınmazsa diğer 4 kilise gibi yıkılarak tarihin karanlığında yerini alacak.
İçerisi hayvan barınağı haline gelmiş kilisenin duvarları yıkılmış, taşları sökülerek vatandaşlar tarafından götürülüyor. Hiçbir güvenlik önlemi alınmayan Beş Kilise’ler adeta kaderine terk edilmiş vaziyette bulunuyor.
“Digor Beş Kiliseler”
Digor ‘da bulunan Beş Kiliseler, toplamda, hepsi kubbeli ve özenle kesme taştan yapılmış beş kilisesi varmış. Bunlar: Aziz Karapet, Meryem Ana (Surp Astvatsatzin), Aziz Stefanos, Aziz Krikor ve Aziz Sarkis Kiliseleri imiş. Günümüzde sadece Aziz Sarkis Kilisesi kalmıştır.
Kiliselerin, manastırın kuruluşuna ve yahut kiliselerin inşasına ilişkin tarih ve şeraite ışık tutacak yazıtları yoktur. Manastır, 13’üncü yüzyıl Moğol istilasından sonra terk edilmiştir.
1878'de, Kars bölgesinin Rus yönetimine geçmesiyle Beşkilise, Ermeni Kilisesi'ne devredilmiştir. Binalar onarılmış, manastır yeniden ibadete açılmıştır. Keşiş ve hacılar için konaklama imkanı düzenlenmiştir. Bunlar, en büyük çıkıntının kenarına, aşağıdaki vadinin içindeki nehrin yanına ve de Aziz Sarkis Kilisesi'nin kuzeybatısına inşa edilmiştir. (iha)